Świetlica Terapeutyczna w Radwanowicach

Opublikowany:25.11.2015 22:04

Świetlica Terapeutyczna w Radwanowicach, prowadzona przez Fundację im. Brata Alberta, została otwarta we wrześniu 2001 roku. Przez 10 lat budynkiem, w którym odbywały się zajęcia była, zaadoptowana do celów terapeutycznych stajnia, należąca do kompleksu dworskiego w Radwanowicach, będącego własnością fundatorki Pani Zofii Tetelowskiej. W styczniu 2012 roku siedzibę świetlicy przeniesiono do nowego budynku, który jest częścią kompleksu "Dolina Słońca" na terenie Radwanowic.

Świetlica jest placówką dzienną, działającą w strukturach Fundacji im. Brata Alberta. Zajęcia w jednostce odbywają się od poniedziałku do piątku w godzinach 7:00 – 15:00. Na co dzień w zajęciach terapeutyczno-rehabilitacyjnych uczestniczy 20 osób. Podopiecznymi Świetlicy są dzieci, młodzież i osoby dorosłe z niepełnosprawnością intelektualną i ruchową, z gmin: Zabierzów, Liszki, Jerzmanowice i Krzeszowice.

Zajęcia w jednostce prowadzone są przez czterech terapeutów, pedagoga oraz rehabilitanta.

W latach 2022-2025 Świetlica Terapeutyczna realizuje projekt „SZANSA NA NIEZALEŻNOŚĆ - PROWADZENIE REHABILITACJI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W ŚWIETLICACH TERAPEUTYCZNYCH” dofinansowany ze środków PFRON.

W ramach zajęć organizowanych dla dwudziestu beneficjentów projektu, realizowane są następujące rodzaje wsparcia:

zajęcia z arteterapii
zajęcia reedukacyjne
zajęcia funkcjonowania społecznego
rehabilitacja ruchowa indywidualna
rehabilitacja ruchowa grupowa
terapia pedagogiczna
kształtowanie samoobsługi
zajęcia świetlicowe
wsparcie rewalidacyjno – terapeutyczne
zajęcia uspołeczniające

Zajęcia realizowane są w czterech pracowniach: reedukacji, treningu funkcjonowania społecznego, arteterapii oraz rehabilitacji. Uczestnicy podzieleni są na 5-cio osobowe grupy które, biorą udział w zajęciach w poszczególnych pracowniach rotując się co tydzień. Do każdej z grup podopieczni dobrani są pod względem stopnia ich niepełnosprawności, uspołecznienia, cech osobowości.

Pracowania reedukacji

W pracy terapeutycznej podstawowymi celami jakie realizowano było: tworzenie niezbędnych warunków do zapewnienia beneficjentom komfortu psychicznego; rozwijanie poczucia akceptacji i bezpieczeństwa; nawiązywanie pozytywnego kontaktu emocjonalnego terapeuty
z beneficjentem, beneficjenta z kolegami, koleżankami; wspomaganie ich ogólnego rozwoju oraz stymulowanie rozwoju zgodnie z indywidualnymi możliwościami i potrzebami beneficjentów.

Zajęcia reedukacyjne miały na celu również wspomaganie rozwoju zaburzonych funkcji mowy, motoryki i percepcji, potrzebnych w codziennych sytuacjach i dalszym osobistym rozwoju; kształtowanie odporności emocjonalnej, koniecznej do radzenia sobie w trudnych sytuacjach oraz rozwijanie umiejętności społecznych beneficjentów, które są potrzebne w poprawnych relacjach
z rówieśnikami i dorosłymi. W ramach zajęć terapeutycznych realizowanych w obszarze reedukacji kładziony jest szczególny nacisk na: rozwijanie i doskonalenie zmysłów; rozwijanie orientacji przestrzennej; ćwiczenie analizy i syntezy wzrokowo – słuchowej; ćwiczenie pamięci mechanicznej i logicznej; kształtowanie i rozwijanie procesów poznawczych; rozwijanie procesów myślenia: wykrywanie różnic i podobieństw, klasyfikowanie, uogólnianie; wydłużanie czasu koncentracji uwagi; wspomaganie nauki czytania, pisania, mierzenia, liczenia; poszerzanie wiedzy ogólnej. W ramach pracowni reedukacyjnej wprowadzane są także elementy muzykoterapii.

Pracownia arteterapii

Cel ogólny zajęć stanowi diagnoza potrzeb emocjonalnych i poznawczo- rozwojowych uczestników oraz ich możliwości manualnych oraz stymulowanie rozwoju ogólnotechnicznego. Zajęcia z arteterapii umożliwiają beneficjentom uzewnętrznianie swoich przeżyć i doznań, uczyły radzenia sobie z negatywnymi emocjami oraz mają na celu usprawnianie możliwości ruchowych uczestników.

Podczas zajęć stosowane są różne techniki plastyczne m.in. malarstwo, szkic i rysunek, techniki graficzne, papieroplastyka czy quilling. Wprowadzane są elementy muzykoterapii, filmoterapii, teatroterapii oraz fotografowania, a także elementy krawiectwa, w tym szycie ręczne i maszynowe oraz szydełkowanie.

Duża część prowadzonych zajęć poświęcana jest dekoratorstwu, w tym technikom decupage, wikliny papierowej, wykonywaniu dekoracji okolicznościowych.

Zajęcia wzbogacane są dodatkowymi formami wspomagającymi aktywność i rozwój ruchowy uczestników-takimi jak wyjścia na spacer, zwiedzanie okolic, wyjścia do sadu, na ścieżkę edukacyjną, obserwację zmieniającej się przyrody, zjawisk pogodowych, przez co wzbudzana jest wrażliwość na piękno, a także czerpane inspiracje do wykonywania wszelakich prac plastycznych na pracowni.

Podejmowane są działania aktywizujące uczestników do udziału w konkursach twórczych, budujące ich samodzielność, pewność siebie, dające poczucie zadowolenia i spełnienia.

Formy i metody pracy dostosowywane są do indywidualnych potrzeb i możliwości beneficjentów. Udział w zajęciach oparty jest na zasadzie dobrowolności i spontaniczności, dając możliwość twórczej ekspresji oraz działając kojąco i wyciszająco.

Trening Funkcjonowania Społecznego

Główne działania w zakresie treningu funkcjonowania społecznego ukierunkowane są na ułatwianie dostępu do samodzielnego egzystowania. Wszelkie działania wynikają z chęci wdrażania i doskonalenia u beneficjentów zajęć umiejętności, które pozwolić mogą, w miarę indywidualnych możliwości, samodzielnie funkcjonować w gospodarstwie domowym, w życiu osobistym i szeroko pojętym społeczeństwie. Prowadzone zajęcia odbywają się w formie grupowej z indywidualnym podejściem do każdego beneficjenta i dostosowaniem do jego możliwości ni predyspozycji.

Głównym blokiem tematycznym, który jest realizowany stanowią zajęcia z zakresu prowadzenia gospodarstwa domowego, w szczególności prowadzenia kuchni i umiejętności kulinarnych. Beneficjenci podejmują następujące aktywności: praca z kwiatami, nauka pielęgnacji kwiatów doniczkowych zdobiących pomieszczenia mieszkalne; wpajanie potrzeby systematyczności pracy, poprzez systematyczne podlewanie kwiatów; praca z książkami i komputerem, zdobywanie nowych wiadomości na temat zasad zdrowego żywienia oraz próba przygotowywania posiłków bogatych w witaminy i wartości odżywcze; nauka samodzielnego zapinania i rozpinania guzików , zamków różnego typu , nauka w miarę możliwości samodzielnego zakładania i zdejmowania odzieży; praca z materiałami higienicznymi, udoskonalanie umiejętności w miarę możliwości samodzielnego zapierania i prania zabrudzonej odzieży wierzchniej oraz bielizny; praca z materiałami spożywczymi, próba stworzenia jak najbardziej samodzielnie, prostego posiłku; doskonalenie pracy w grupie; wpajanie potrzeby dbania o higienę jamy ustnej, wpajanie potrzeby dbania o tą sferę; doskonalenie posługiwania się szczoteczką do zębów; spacery po okolicy , próba odnajdywania miejsc widokowych; obserwacja chmur, próba ich rozpoznawania, nazywania i omawiania jakie mają znaczenie pogodowe.

Rehabilitacja ruchowa - indywidualna

Rehabilitacja ruchowa indywidualna skierowana jest do mniej sprawnych beneficjentów, prowadzona w oparciu o indywidualne wskazania, ich stan funkcjonalny ogólny i bieżący. Ta forma terapii na celu ma osiągniecie możliwie jak najwyższego poziomu funkcjonowania beneficjentów, podtrzymanie i wypracowanie możliwie jak największej sprawności fizycznej i psychicznej. Rodzaje ćwiczeń dostosowane były do indywidualnego stanu zdrowia i potrzeb beneficjentów.

Rehabilitacja ruchowa - grupowa

Rehabilitacja ruchowa grupowa skierowana jest do beneficjantów, których sprawność psychoruchowa pozwala na pracę w grupie. W tej formie terapii nacisk kładziony był zarówno na podejście indywidualne do beneficjenta jak i naukę pracy w zespole oraz wzajemną pomoc.

W ramach rehabilitacji grupowej, odbywają się także alternatywne formy zajęć, jak np.: żeglowanie, piesze wycieczki, spacery.

Terapia pedagogiczna

Celem ogólnym terapii pedagogicznej jest wspomaganie rozwoju zaburzonych funkcji mowy, motoryki i percepcji potrzebnych w codziennych sytuacjach; kształtowanie odporności emocjonalnej koniecznej do radzenia sobie w trudnych sytuacjach oraz rozwijanie umiejętności społecznych beneficjenta, które są potrzebne w poprawnych relacjach z rówieśnikami i dorosłymi.

Do celów operacyjnych, które nadają kierunek przeprowadzonym zajęciom z obszaru terapii pedagogicznej zaliczyć można:

Wspomaganie rozwoju emocjonalno- społecznego: (dostarczenie emocjonalnego wsparcia, rozbudzanie wiary we własne możliwości, rozwijanie potrzeby kontaktu z innymi, dostosowanie własnego zachowania do istniejących norm, wzmacnianie samooceny poprzez eksponowanie mocnych stron, identyfikacja i określenie swoich stanów emocjonalnych.)

Doskonalenie funkcji percepcyjno- motorycznych i koordynacyjnych: (wspomaganie rozwoju percepcji słuchowej, rozwijanie percepcji wzrokowej, rozwijanie motoryki dużej i małej, rozwijanie koordynacji ruchów motoryki dużej, wspomaganie rozwoju koordynacji wzrokowo – ruchowej związanej z grafomotoryką, kształtowanie orientacji w schemacie ciała, orientacji w kierunkach oraz umiejętności rozpoznawania i nazywania położenia przedmiotów.)

Budowanie systemu języka: (bogacenie słownika czynnego i biernego, wypracowywanie nowych kanałów komunikacyjnych wśród beneficjatów komunikujących się w sposób niewerbalny, rozwijanie sprawności językowej, kształtowanie świadomości fonologicznej, rozwijanie uwagi i pamięci słuchowej)

Kształtowanie samoobsługi

Kształtowanie czynności samoobsługowych w szczególności u osób z niepełnosprawnościami jest bardzo istotne w procesie ich rozwoju. Praca terapeutyczna ma na celu podtrzymywanie, utrwalanie i rozwijanie umiejętności beneficjentów w zakresie wykonywania różnych czynności, na miarę ich możliwości w celu zaspokajania ich potrzeby dążenia do samodzielności. Ta forma wsparcia oparta jest na zasadach powtarzalności, cykliczności i schematyczności. Poprzez stałą, powtarzalną prace nad tymi samymi czynnościami samoobsługowymi dokładane są starania by przekształcać umiejętności nabyte przez uczestników, w pożądane nawyki. Beneficjenci zachęcani są przez prowadzących zajęcia do doświadczania, badania otaczającego ich świata, budując w ten sposób własną samodzielność.

Zajęcia świetlicowe

Zajęcia świetlicowe ukierunkowane są na wdrażanie i doskonalenie umiejętności: logicznego myślenia, podejmowania właściwych decyzji, planowania procesu pracy, samodzielnego projektowania, występowania na forum. Mają one na celu ćwiczenie koncentracji, skupiania uwagi, pamięci, koncentracji, pobudzanie sprawności manualnej i aktywności psychoruchowej. W ramach zajęć świetlicowych wdrażane są różnorodne techniki plastyczne i zajęcia praktyczne, zabawy muzyczno-ruchowe, słuchanie muzyki, konkursy tańca i piosenki, zapewniano aktywny wypoczynek, kładziony jest nacisk na rozwój zdolności muzycznych, poprzez naukę piosenek, organizację różnorodnych zabaw, konkursów. Rozwijane są także zainteresowania czytelnicze, poprzez czytanie prasy i literatury dziecięcej; kształtowane są zdolności poznawcze, poprzez gry i zabawy dydaktyczne, konkursy intelektualne, rozwiązywanie krzyżówek, rebusów oraz innych form edukacyjnych, utrwalających wiadomości i rozwijających logiczne myślenie; beneficjentów uczą się poczucia estetyki, poprzez wykonywanie gazetek tematycznych i elementów zdobniczych do wystroju świetlicy oraz współpracy i współdziałania w grupie rówieśniczej, poprzez pogadanki oraz przestrzeganie ogólnie przyjętych norm zachowania.

W ramach świetlicowej formy wsparcia beneficjenci mają również możliwość spędzać czas na zajęciach swobodnych- indywidualnych oraz grupowych, rozmawiać, integrować się i pogłębiać wzajemne relacje.

Wsparcie rewalidacyjno – terapeutyczne

Główne cele prowadzonych zajęć rewalidacyjno – terapeutycznych to: utrwalenie wiadomości i umiejętności już nabytych, wspomaganie rozwoju w zakresie wypowiadania się, umiejętności sylabizowania
i pisania, kształtowanie wiadomości i umiejętności matematycznych w zakresie liczenia, stymulowanie i korygowanie zaburzonych funkcji między innymi: myślenia przyczynowo – skutkowego oraz logicznego, pamięci i spostrzegawczości, koncentracji uwagi, stworzenie beneficjentom możliwości wszechstronnego rozwoju umysłowego, psychicznego i społecznego poprzez usprawnienie analizatora wzrokowego, motoryki dużej i małej, zapewnienie beneficjentom poczucia bezpieczeństwa.

W pracy z beneficjentami stosowane są zasady: stworzenia warunków poczucia bezpieczeństwa, życzliwej pomocy, kształtowania pozytywnej atmosfery, dostosowania rodzaju prowadzonych zabaw i ćwiczeń do indywidualnego tempa rozwoju i możliwości każdego beneficjenta, powolnego, systematycznego przechodzenia od zadań łatwiejszych do trudniejszych, mobilizowania uczestników zajęć do samodzielności i aktywności, pobudzania motywacji i chęci do wysiłku poprzez stosowanie różnorodnych i ciekawych ćwiczeń, dostosowania czasu trwania poszczególnych ćwiczeń do możliwości psychofizycznych beneficjenta stworzenia odpowiednich warunków oraz maksymalne wykorzystanie naturalnego potencjału uczestników zajęć do usprawniania zaburzonych funkcji.

Zajęcia uspołeczniające

Głównym celem, na który ukierunkowane jest prowadzenie tej formy wsparcia jest stworzenie przestrzeni dla beneficjentów, do integracji ze społeczeństwem, wdrażającej i utrwalającej ich przekonanie, iż stanowią jego pełnoprawny element. Planowanie i realizacja zajęć uspołeczniających ma również na celu pokazanie beneficjentom różnych możliwości spędzania wolnego czasu, rozwijania ich zainteresowań i kreatywności, a także jak największej (adekwatnej do możliwości poszczególnych beneficjentów) samodzielności w podejmowanych działaniach.